Welke survivaltechnieken zijn belangrijk om te kennen? Top tips en tricks

Overleven in de natuur kan een uitdagende en levensveranderende ervaring zijn. Survivaltechnieken zijn essentieel om te leren, zodat je in staat bent om in onvoorspelbare situaties voor jezelf te zorgen. Er zijn tal van vaardigheden en technieken die je kunnen helpen om te overleven in verschillende soorten omgevingen, waaronder bossen, bergen en jungles.

Basistechnieken

Survivallen draait om het overleven in de natuur met minimale middelen. Het is belangrijk om een aantal basistechnieken te kennen om veilig en comfortabel in de buitenwereld te kunnen verblijven. Hier zijn enkele van de belangrijkste survivaltechnieken:

• Vuur maken: Vuur is essentieel om warm te blijven, voedsel te koken en potentiële gevaren op afstand te houden. Het kunnen maken van vuur met behulp van eenvoudige hulpmiddelen, zoals firestarters of zelfs wrijving, kan van groot belang zijn voor uw overleving.
• Water: Het vinden en zuiveren van water is een cruciale vaardigheid voor iedereen die in de natuur overleeft. Je hebt water nodig om te drinken, te koken en te wassen. Het kennen van verschillende manieren om water te verzamelen en zuiveren, zoals door het bouwen van eenvoudige waterfilters, is essentieel.
• Schuilplaats bouwen: Bescherming tegen de elementen is belangrijk om te overleven in de wildernis. Het kunnen bouwen van eenvoudige schuilplaatsen, zoals een leanto of een vuurboog, kan je beschermen tegen de weersomstandigheden en je in leven houden.
• Eten vinden: Om te overleven in de natuur, moet je weten welke planten en dieren eetbaar zijn en hoe je ze moet bereiden. Veilig kunnen foerageren en jagen op voedsel is een belangrijke overlevingsvaardigheid. Kijk bijvoorbeeld op ROOTS buitenavonturen voor meer informatie over basis overlevingstechnieken.
• EHBO: Kennis van eerste hulp is van essentieel belang in noodsituaties. Het kunnen herk

Voedsel verzamelen

Het vinden van voedsel is een belangrijke overlevingstechniek. In de natuur vind je een verscheidenheid aan eetbare planten, vruchten, noten en dieren. Het herkennen van eetbare bronnen en vermijden van giftige planten is van essentieel belang om veilig en gezond te blijven tijdens een overlevingssituatie.

Hier zijn enkele basisprincipes om voedsel te verzamelen in het wild:

• Leer over lokale planten en dieren: Verdiep je in de flora en fauna van het gebied waar je je bevindt om een beter idee te krijgen van wat eetbaar is en wat niet.
• Vissen en jagen: Gebruik hengels, netten, valstrikken of maak een speer om kleine dieren en vissen te vangen.
• Verzamel noten, zaden en bessen: Zoek naar eetbare noten, zaden en bessen in de omgeving. Zorg ervoor dat je voldoende kennis hebt om te voorkomen dat je giftige soorten binnenkrijgt.
• Eet insecten: Insecten zijn een goede bron van eiwitten en kunnen gemakkelijk worden gevonden. Let op: eet geen felgekleurde insecten, want die kunnen giftig zijn.

Zorg ervoor dat je al het voedsel dat je verzamelt goed controleert en bereidt om ziekteverwekkers te minimaliseren. Als je twijfelt over de eetbaarheid van iets, is het beter om het niet te consumeren en in plaats daarvan naar een veiligere voedselbron te zoeken.

Water vinden

Het vinden van water is een essentiële survivaltechniek. In overlevingssituaties is het cruciaal om te weten hoe je betrouwbare waterbronnen kunt vinden en hoe je water veilig kunt zuiveren voor consumptie.

Er zijn verschillende manieren om water te vinden, zoals:

• Regenwater opvangen: Plaats een container of zeil om regenwater op te vangen. Dit water is meestal veilig om te drinken zonder behandeling, maar het is nog steeds raadzaam om het te filteren indien mogelijk.
• Rivieren en beekjes: Natuurlijke waterstromen zijn vaak goede bronnen van water, maar het water moet worden behandeld om ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën en protozoa te verwijderen.
• Condens verzamelen: Bind een plastic zak rond de takken van een boom of plant om het vocht op te vangen dat door de plant wordt afgegeven. Dit water is meestal veilig om te drinken zonder behandeling.
• Dierensporen volgen: Dieren hebben vaak toegang tot waterbronnen die voor mensen verborgen kunnen zijn. Volg de sporen van dieren en let op gebieden waar ze grazen of rusten, omdat dit indicaties kunnen zijn voor de aanwezigheid van water.

Het is belangrijk om te weten hoe je water veilig kunt zuiveren voordat je het drinkt. Enkele effectieve methoden zijn:

1. Koken: Breng het water aan de kook en laat het minimaal één minuut doorkoken om ziekteverwekkers te doden.
2. Chemische behandeling: Gebruik waterzuiveringstabletten of druppels om het water te desinfecteren en onveilige micro-organismen te doden.
3. Filteren: Gebruik een waterfilter om ziekteverwekkers en onzuiverheden uit het water te verwijderen. Vergeet niet om het filter regelmatig te onderhouden en te vervangen volgens de aanbevelingen van de fabrikant.

Het is belangrijk om altijd voorbereid te zijn en over de nodige kennis en vaardigheden te beschikken om water te vinden en te zuiveren. Deze technieken kunnen levensreddend zijn in situaties waarin toegang tot schoon drinkwater beperkt is.

Onderdak bouwen

Het bouwen van een onderdak is cruciaal om te overleven in de wildernis. Beschutting beschermt je tegen de elementen, zoals regen, wind, kou en hitte. Het helpt je ook om energie te besparen door je lichaamswarmte te behouden.

Er zijn verschillende typen onderdak die je kunt bouwen, afhankelijk van je omgeving en de beschikbare materialen. Enkele voorbeelden zijn een bladerdek, een tarp (zeil), een lean-to en een sneeuwhol.

Bij het bouwen van een onderdak is het belangrijk om de volgende overwegingen in gedachten te houden:

• Locatiekeuze: Kies een plek die beschermt tegen wind, regen en andere gevaren, zoals overstromingen of vallende takken. Een plek met natuurlijke beschutting, zoals bomen of rotsen, is ideaal.
• Materialen: Gebruik wat beschikbaar is in je omgeving. Dit kunnen takken, bladeren, zeil, touw of zelfs sneeuw zijn. Extreme Survival suggereert om knopen te leren maken, wat handig kan zijn bij het bouwen van een onderdak.
• Isolatie: Zorg voor voldoende isolatie om je lichaamswarmte vast te houden. Je kunt bladeren, mos, gras of bijvoorbeeld dennenboomtakken gebruiken om je slaapplek comfortabeler te maken.
• Toegang tot water en voedsel: Bouw je onderdak in de buurt van een waterbron en voedselbronnen om energie te besparen. Eetbare planten en kleine dieren zijn vaak te vinden bij waterbronnen.

Zorg dat je enkele basisprincipes van onderdak bouwen onder de knie hebt, zodat je in elke overlevingssituatie beter voorbereid bent. Er zijn talloze bronnen en cursussen beschikbaar om deze vaardigheid te leren.

Vuur maken

Het beheersen van de techniek om vuur te maken is een essentieel onderdeel van survivalvaardigheden. Vuur zorgt voor warmte, preventie van onderkoeling, bescherming tegen wilde dieren en het kan worden gebruikt om voedsel en water te steriliseren.

Er zijn verschillende manieren om vuur te maken, bijvoorbeeld met de piramidetechniek. In deze methode wordt het hout opgestapeld in de vorm van een piramide, wat zorgt voor een goede luchtcirculatie en een snelle vlamgroei. Deze techniek wordt veel toegepast bij survival en bushcraft situaties (Extreme Survival).

Een belangrijk aspect om vuur te kunnen maken, is het verzamelen van geschikte materialen. Droog en dun materiaal, zoals takjes en dorre bladeren, zijn ideaal om als aanmaakmateriaal te dienen. Dikkere takken en boomstammen kunnen vervolgens worden toegevoegd om het vuur gaande te houden. Zuurstof en brandstof zijn essentieel voor een goed brandend vuur (Menselijke vuurbeheersing).

Hier zijn enkele methoden om vuur te maken zonder lucifers of aanstekers:

• De vuurboog: door de wrijving tussen een boog en een stokje wordt genoeg hitte gegenereerd om een smeulend materiaal te ontsteken.
• De vuursteen en het strijkijzer: met een vuursteen en een stukje ijzer kunnen vonken worden geslagen die op tondel kunnen worden overgebracht om een vuur te starten.
• De lens- en zonlichtmethode: met behulp van een vergrootglas of een andere lens kan zonlicht worden geconcentreerd op een brandbaar materiaal om een vuur te ontsteken.

Het is belangrijk om veiligheidsmaatregelen in acht te nemen bij het maken van vuur en om altijd aandacht te hebben voor de omgeving, om bosbranden te voorkomen. Oefen deze technieken regelmatig om bekwaam te worden in het maken van vuur onder verschillende omstandigheden, zodat je in een overlevingssituatie over de vaardigheden beschikt om een kampvuur te beginnen.

Navigeren zonder kompas

Het is essentieel om te weten hoe je kunt navigeren zonder een kompas, vooral tijdens survivaltochten. Er zijn verschillende technieken om je te helpen navigeren zonder een kompas, waarbij je de zon, maan en sterren kunt gebruiken als oriëntatiepunten. 

Zonne-navigatie: Je kunt de zon gebruiken om je oost-west-richting te bepalen. ’s Morgens komt de zon op in het oosten en gaat onder in het westen. Houd er rekening mee dat de zon in de middag in het zuiden staat.

Maan-navigatie: De maan kan ook helpen bij navigatie. Als de maan een halve cirkel vormt, kun je een denkbeeldige lijn trekken door de twee punten om de zuidelijke richting te vinden.

Sterren-navigatie: Ook sterren stellen je in staat om ’s nachts te navigeren zonder kompas. Het meest bekende oriëntatiepunt is de Poolster, die dicht bij de geografische noordpool staat. Je kunt de Poolster vinden door de ‘Grote Beer’ of het sterrenbeeld Ursa Major (Grote Beer) te zoeken en de twee sterren aan het uiteinde van de ‘steel’ van de Grote Beer te volgen. (Preppers.nl Forum)

Naast deze natuurlijke navigatiemethoden is het ook nuttig om bekend te zijn met kaart- en terreinkennis, zodat je inzicht hebt in de omgeving waar je je bevindt. Oefen deze vaardigheden regelmatig, zodat je vertrouwen en expertise opbouwt in navigeren zonder een kompas.

EHBO-vaardigheden

EHBO-vaardigheden, oftewel Eerste Hulp Bij Ongevallen, zijn essentieel om te kennen bij survivaltechnieken. Deze vaardigheden kunnen levensreddend zijn in noodsituaties en helpen bij het omgaan met verwondingen en medische noodgevallen in de wildernis.

Bij het leren van EHBO-vaardigheden is het belangrijk om te weten hoe je wonden en brandwonden behandelt, botbreuken en verstuikingen immobiliseert, en andere medische aandoeningen, zoals onderkoeling en hitte-uitputting, herkent en behandelt. Extreme Survival biedt bijvoorbeeld cursussen aan waarin verschillende wildernis survival technieken worden aangeleerd, waaronder EHBO.

Hier zijn enkele belangrijke EHBO-vaardigheden om te kennen:

• Reanimatie (CPR) en het gebruik van een Automatische Externe Defibrillator (AED)
• Beoordelen en behandelen van ademhalingsproblemen
• Wondverzorging, inclusief het schoonmaken, verbinden en behandelen van infecties
• Omgaan met verstuikingen, kneuzingen en botbreuken
• Herkennen en behandelen van onderkoeling en hitte-uitputting

Het beheersen van deze vaardigheden kan het verschil maken bij overleven in de wildernis. Zorg dus dat je goed voorbereid bent en volg een cursus om deze cruciale EHBO-vaardigheden te leren.

Zelfverdediging

Zelfverdediging is een cruciaal overlevingsaspect om bekend mee te zijn in noodsituaties. In bedreigende situaties kan je jezelf of je naasten beschermen door enkele effectieve zelfverdedigingstechnieken toe te passen.

Begin met het ontwikkelen van bewustzijn over je omgeving om mogelijke gevaren te identificeren. Probeer bijvoorbeeld drukke en donkere gebieden te vermijden en blijf steeds alert. In geval van een confrontatie moet je kalm en geconcentreerd blijven.

Enkele basistechnieken die je kunt leren zijn:

• Martial arts en budo: Dit zijn traditionele vechtsporten die zich richten op discipline, ethiek en respectvolle omgang met anderen. Ze bevatten vaak effectieve zelfverdedigingstechnieken.
• Schoppen en stoten: Krachtige schoppen en stoten kunnen indringers op afstand houden en je een kans geven om te ontsnappen.
• Zwakke punten: Richt je aanvallen op kwetsbare lichaamsdelen, zoals ogen, neus, keel en lies, om de aanvaller uit te schakelen.

Het is belangrijk om te onthouden dat het hoofddoel van zelfverdediging is om jezelf en anderen te beschermen, en indien mogelijk, te ontsnappen aan de situatie. Als laatste redmiddel, indien alle andere opties zijn uitgeput, kan je moeten vechten om te overleven. Het oefenen en beheersen van deze technieken kan je helpen om veiliger en zelfverzekerder te voelen.

Conclusie

Welke survivaltechnieken zijn belangrijk om te kennen? Een aantal kernvaardigheden zijn essentieel voor overlevingssituaties. Om te beginnen is het belangrijk om te weten hoe je een vuur kunt maken, vooral in een vochtige omgeving. Vuur is cruciaal voor warmte, voedselbereiding en waterzuivering.

Daarnaast is kennis van het bouwen van een onderkomen, oftewel een shelter, essentieel om te beschermen tegen de elementen. Het leren van verschillende knopen en het maken van touw kan ook nuttig zijn in veel situaties.

Navigeren door de wildernis en het vinden van voedsel en water zijn eveneens belangrijke vaardigheden om te overleven. Tot slot is verantwoordelijkheid nemen voor jezelf, elkaar en de omgeving een essentieel onderdeel van het leren van survivaltechnieken (Scouting Nederland).

Het beheersen van deze vaardigheden zal je helpen om te overleven in moeilijke omstandigheden en om met respect voor de natuur te genieten van het buitenleven.